TARİHİ ESERLERİMİZ KAIRILIYOR
Tarihi eser kaakılığı gn getike artıyor.Tarihi eserlerimizin oğu kaırıldı ve kaırılmaya da devem ediyor.Tariih eser kaakılığı artıyor.Bu artışın sebebi ne olabilir?İşte sizlere acı gerekler.

TARİHİ ESER KAAKILIĞININ SEBEPLERİ
Dnyada uyuşturu ve silahtan sonra en byk nc illegal pazarı tariih eser ve antika kaakılığın oluşturduğu belirtiliyor.Yani milyarlarca dolarlık bir pazardan sz ediliyor. Trkiye tarihi eser kaakılığından en byk zararı gren lkelerden biri.Tarihi eser kaakılığının artışının sebepleri olarak, kltr varlığını koruma bilincinin eksikliği, var olan yasaların caydırıcılıktan uzak olması gibi faktrşler sıralanıyor.

YURT DIŞINA KAIRILAN TARİHİ ESERLER

ALMANYA
Boğazky Sfenksi
Bergama-Zeus Sunağı
Aphrodisias-İhtiyar Balıkı Heykeli
Konya-Beyhekim Camii Mihrabı
Hacı İbrahim Veli Trbesi
Troya eserleri

RUSYA
Troya eserleri.

AVUSTURYA
Suben sınır kapısında ele geirilen eserler
l Hekate Heykeli

ABD
Herakles heykeli,
Kumluca eserleri.

DANİMARKA
Diyarbakır Mzesi Sfenks figrini
Akşehir Seydi Mahmut Hayrani Trbesi’ne ait sanduka
Cizre Ulu Camii kapı tokmağı
Nuru Osmaniye Ktphanesi Kur-an'ı Kerim yaprakları

İTALYA
İtalya Interpol’nce ele geirilen yazıt.

FRANSA
Lidya eserleri.

ALMANYA'YA KAIRILAN TARİHİ ESERLER

ZEUS TAPINAĞI
Şehrin ana kutsal alanı olan Zeus tapınağının yapılabilmesi iin, Anadolu’nun erken evrelerine ait tabakaların ortadan kaldırılmış olduğu, son kazılarda ortaya ıkmıştır. Tapınak avlusunun seviyesinde, hemen altında Erken Bronz ağı IIye (M.. 2800-2500) tarihlendirilen keramik paraları ele gemiştir. Ortadan kaldırılan tabakaların molozları tapınak alanının tekrar dolgusu sırasında kullanılmış olmalıdır. Tapınağın yapımına M.S. 2. yzyılın 2. eyreğinde başlanmıştır. Yapımı iin gerekli harcamalar, olasılıkla geniş tapınak arazilerinin icara verilmesiyle sağlanmıştır. Toprağı kiralayanlar uzun yıllar para dememekte direndiler.
Ancak İmparator Hadrianın kararıyla paralar denince tapınağın inşaasına başlanabildi. İmparator ile kent arasında bu konuyla ilgili yazışmalar Aizanoi iin o kadar nemliydi ki, tapınağın n galerisinin (pronaos) kuzey tarafında zel olarak bu yazıta hazırlanmış olan yerinde bugn dahi bulunmaktadır. Aynı duvarın dış tarafında da uzun yazıtlar vardır.

Burada, kprnn yazıtından bildiğimiz M. Apuleius Euryklesten sz edilmektedir. Yazıt, Euryklesin erdemlerinden ve kent iin yaptığı işlerden vg ile bahsetmektedir. Tapınağın yazıtlarının ve kesme taşlarının zerinde savaş sahnelerini, atlıları ve atları gsteren izimler vardır. Bu izimler, 13. yzyılda tapınağın etrafındaki surlarda korunak arayan avdarların yaşamlarından sahneler gstermektedir. Peristasiste kısa yanların her birinde 8, uzun yanlarda 15er İon stunu yer alır. Stunlarla i mekanlar (pronaos, cella ve opisthodomos) arasındaki uzaklık, stunlar arasındakinden iki defa daha geniştir; bylece burada pseudodipteros planlı bir
tapınak uygulanmış olmaktadır. 53 x 35 m. llerindeki podyum zerine yapılmış olan tapınak ile tonozlarla rtl byk bir alt yapının birleşimi, Anadoludaki Roma mimarlık sanatında pek alışılmamış bir durumdur ve tam bir benzerine rastlanmamıştır. Cella,
opisthodomos ve pronaosu btnyle kaplayan alanın altındaki alt yapının daha nceki araştırmalarda Aizanoide Meter Steunene adıyla tapınılan Anadolunun Tanrıa Kybelesinin klt yeri olduğu dşnlmektedir. Tapınağın kuzeybatı alınlığında orta akroterde bir kadın bstnn bulunması, tapınağın yalnız tanrıların babası Zeusa değil, aynı zamanda Tanrıa Kybeleye de adanmış olduğunu gsterir. Son araştırmalar ise tapınağın ift tanrıya, hem Zeus hem de Kybeleye adanmış olamayacağını ortaya koymuştur. Etki uyandıran alt yapı ise belki de kehanet yeri veya tapınağın deposu işlevini gryordu. Kadın bst biimli akroter, tapınağın nnde, buluntu yerine yakın bir yere konmuştur.

DANİMARKA'YA KAIRILAN ESERLER

Seydi Mahmut Hayrani Trbesi Sandukası Seydi Mahmut Hayrani 1268 yılında vefat ettikten sonra onun anısına bir trbe yapılmıştır.
Bu trbede bulunan Seydi Mahmut’un sandukası İstanbul Trk ve İslam Eserleri Mzesinde 193 numarada kayıtlıdır. Ceviz ağacından yapılmış, devrinin en gzel sanat eseridir.
zerindeki işlemeler devrinin sanat zelliğini yansıtır. 2 metre boyundaki sandukanın zerinde drt tane kitabe bulunmaktadır. Bu gn Danimarka'nın Kopenhag şehrindeki David's Samling Mzesi’nde sergilenmektedir.

Cizre Ulu Cami Kapı Tokmağı

639 yılında kiliseden camiye evrilen Cizre Ulu Camii eşitli dnemlerde yenilenmiştir. 1156 yılında inşa edilen drtgen minarenin zerindeki firuze kaplamalar dklmş durumdadır.
Yapının kapısı zerinde, insan ve hayvan motiflerinin bir arada tasvir edildiği kapı tokmakları Danimarka Kopenhag Mzesi’nde sergilenmektedir. Bu kapı tokmağı tuntan olmakla kalmıyor zerinde Cizre ejderleri bulunuyor Sfenks ejderler, badem gzl sivri kulaklı kanatlı yaratıklara benzetilmiş ve birbirlerinin kanatlarını ısırır şekilde yapılmışlardır.

Diyarbakır Mzesinden Kaırılan Sfenks Figrini
Diyarbakır Mzesi'nden alınan sfenks figrininin envanterlerine 1978 tarihinde getiğine dikkatimizi ekmişlerdir. Diyarbakır mzesi Raporlarında sfenksin alıntı tarihi 1979 Aralık Ayı olarak bildirilmiştir. Ancak, 1958 yılında Mze envanterlerine kaydedilen sfenksin, 1964 yılında Prof. Dr. Şerare Yetkin, 1965 yılında Dr.Eva Baer, 1968 yılında Prof.Dr. Nejat Diyarbekirli, 1978 yılında Prof.Dr. lker Erginsoy ve daha birka kişi tarafından yayımlanmıştır. Ayrıca fotoğraflarından yapılan incelemede Koleksiyon’daki Sfenks’in
Diyarbakır Mzesi’nden alınan sfenks olduğuna hi şphe bulunmamaktadır. Bu nedenle Diyarbakır Mzesi kayıtlarından sfenksin alıntı tarihinin yeniden incelenmesi gerekmektedir.

İstanbul Nuru Osmaniye Ktphanesi Kuran Yaprakları 11 ekim 2001 tarihinde yapılan David's Samlind Mzesi toplantısında Sfenks figrinindenayrı olarak İstanbul Nur-u Osmaniye Yazma yaprakları bulunmuştur. Mzenin 27 envanter numarasına kayıtlı el yazma Kuran-ı Kerim’e ait 1001 yılında Sothbey's de satışa ıkarılmış ve Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla satışı durdurulmuştur.

AVUSTURYA'YA KAIRILAN ESERLER

Avusturya'nın Doretheum kentinde 1997 yılında mzayedede satışa sunulan l Hekate Heykeli'nin,Adana'nın Ceyhan ilesinde bulunan Sirkeli Hykten alındığı ynndeki Bykelilik ihbarı zerine yapılan alışmalar sonucu heykelin satışı durduruldu.
Eserin Trkiye'den kaırıldığının ispatlanması ve iadesinin sağlanması iin Ankara Anadolu Medeniyetleri ve Adana mzeleri ile Ankara niversitesi'nden konuya ilişkin alınan rapor, Viyana Kltr Mşavirliği aracılığı ile Avusturya makamlarına iletildi.Eserin geri
alınması iin aılan dava devam ediyor.

Avusturya'nın Suben Sınır Kapısı'nda 1999 yılında ele geirilen eserleri yerinde incelemek zere İstanbul Arkeoloji Mzeleri ile Trk ve İslam Eserleri Mzesi’nden 2 uzman Avusturya'da grevlendirildi.

Uzmanların hazırladığı rapora gre,eserlerin oğunluğunun Anadolu kkenli olduğu anlaşıldı.İadeyle ilişkin belgeler,Adalet Bakanlığı'nca Avusturya makamlarına iletildi. Kltr Mşaviri Meral ERİ, yaptığı araştırmada, Hekate Heykeli'nin 46 cm. boyunda
olduğunu,heykelin kaidesi zerinde bulunan satırlık yazıtın ilk satırında verilen 164.yıl sayısına gre bu eserin M..67 yılında başlayan Mopsuhesta(Misis)antik kenti yerel takvimine gre M.S.97 yılına tarihlendiğini saptadığını syledi.

İNGİLTERE'YE KAIRILAN ESERLER

Hacı Bayram Veli Şamdanı
Hacı Bayram Vel'nin vefatından sonra, bronz zerine gmş işlemeli bir şamdan yaptırarak, zerine de kitbesini kazıtarak Hacı Bayram Trbesine vakfetmiştir. Sz konusu şamdan 28 Nisan 1994 tarihinde Londra’da Sotheby’s Mzayede evinde bir milyon Sterlin, o tarihlerde 10-11 milyar TL, fiyatla aık arttırmaya ıkarılmıştır.

ALMANYA'YA KAIRILAN TRUVA HAZİNELERİ

Kral Priamosa ait olduğu sylenen Truva hazineleri 1873 yılında Alman arkeolog Heinrich Schliemann tarafından Trkiyeden kaırıldı ve Almanyaya gtrld. Eserler başta Almanların elindeyken daha sonraları Rusyaya kaırıldı.Hazine şu anda Moskovadaki Puşkin mzesinde sergilenmektedir.Bu hazinelerin Rusların eline nasıl getiği bilinmesede hazineler iin Trkiya, Almanya, Rusya ve Yunanistan rekabet iindedir.

Hazine gsterime aıldığında toplum hazinelere byk ilgi gstermiş ve mze yetkilerinden Irana Antonawa bir gnde ancak sınırlı sayıda ziyareti alabileceklerini sylemiştir. Bunun yanı sıra hazineler iin yapılan lkeler arası srtşemelere de Truva Hazineleri yasal olarak bizim malımızdır şeklinde bir aıklama getirmiştir. Ayrıca Truva hazinelerinin İkinci Dnya Savaşı tazminatı olatk Almanyadan alındığı bildirmiştir.

Ayrıca TIME dergisi bu konuyla ilgili geniş ierikli bir yazı yayımladı ve yazıda Schliemannın kazıları Osmanlı Hkmetinden izinsiz gerekleştirdiğini, kazılar sırasında bugn hisarlık olarak adlandırılan blgeye byk lde zarar verdiği ve blgeden pek ok tarihi eser kaırdığı yayınlandı.

Dergide hazinelerin kaırıldıktan sonraki yks ise şyle anlatılıyor:
Tarihi eserler Almanyaya kaırıldığında 1945 yılına kadar bir hayvanat bahesinde gizlendi, daha sonra İkinci Dnya Savaşı patlak verdi ve savaşta Almanyanın yenilmesi zerine Sovyat Kızılorduları Berline geldi ve eserleri Moskovaya gtrmek istedi.Bunun zerine hazine koruyucusu Wilhem Unverzagt eserleri sandıklarla Kızılorduya verdi. Daha sonraları hazineler Berlin Hkmetince kayıp ilan edildi.

Almanya hkmetinin hazineleri geri alma adına yaptığı alışmalar sonuşsuz kaldı. Ayrıca Almanya ile Sovyetler Birliği arasında yapılan dostluk anlaşmasında kaırılan yada kayıp ilan edilen eserlerin iadesi ile ilgili bir madde bulunmamaktadır. Fakat olaylar sadece bu iki lke arasında srmemekte. Hazinelerin Atinada sergilenmesine Yunanistan adeta can atmakta ve Trkiyede hazinelerin ana vatanına gnderilmesi iin Kltr Bakanlığı aracılığıyla pek ok grşme gerekleştiriyor.

te yandan Truva Antik Kentinin milli park haline getirilmesi Trkiyede halen bir istek iken Almanya bu konunun stne fazlaca eğiliyor. Ayrıca Rusyanın ıkardığı yeni yasayla da ele geirilen tarihi eserlerin iadesinin sz konusu olamayacağı bildiriliyor ve Almanyanın bu konudaki girişimlerine kısaca hayır deniyor.

ELMALI SİKKELERİ

M.. V. Yzyılda Perslerin Yunanistanı istila etmelerinden sonra Atina Şehir Devletinin nderliğinde Akdeniz evresi şehirlerinden oluşan bir birlik kurulmuştu (Atik Delos Deniz Birliği). Birliğin bir merkezi ve bir btesi vardı. Her lke kendi bastığı gmş sikkeden kendi gc oranında katkıda bulunuyordu.

1984 yılında Antalyanın Elmalı İlesinde kaak kazılar sonucu bulunan yzyılın definesi Elmalı Sikkeleri o blgede bulunan btn şehir devletlerinin paralarını ieriyordu. Yaklaşık 1900 adet sikkenin binden fazlası ise Likya blgesindeki şehir devletlerinin parası idi ve ilerinde şimdiye kadar bilinmeyen hanedanların sikkeleri de vardı.

Sz konusu sikkelere yzyılın definesi denmesinin en nemli nedeni; Yunanlılar Persleri yendikleri iin bir anı parası ıkarmışlardı. Normal olarak o zaman para birimi bir drahmi, en fazla 4 drahmi iken anma nedeniyle 10 drahmilik para ıkarılmıştı (10 drahmilik para = Dekadrahmi).

Bu sikkeler ok az sayıda basılmıştı ve 1984 yılına kadar dnyada sadece 13 tanesinin varlığı bilinmekte idi. Elmalı Definesinde ise bunlardan 14 tane bulunmaktaydı.
Elmalı Definesinin bulunmasıyla insanlık tarihinin bilinmeyen nemli bir blm aydınlanmış ve dnyada bilinen Dekadrahmi sayısı iki katına ıkmıştır.

Elmalı Sikkelerinin Anadoluya Geri Getirilişi

18 Nisan 1984 tarihinde Antalya / Elmalı İlesinin Bayındır Kynde gerekleştirilen kaak kazılar sonucunda yaklaşık 1900 adet gmş sikke bulunmuştur. Kaak kazının ihbar edilmesi sonucunda kazıyı yapanlar ve sikkeleri pazarlamak isteyenler Mali Polis tarafından takibe alınmışlar ve tutuklanarak eşitli cezalara arptırılmışlardır.
Ancak yurtdışına kaan ve defineyi Avrupa ve ABD.nde mzayede firmalarına, zel koleksiyonlara pazarlayan Fuat zlmez, Edip Telliağaoğlu ve Nevzat Telliağaoğlu hakkında gıyabi tutuklama kararı bulunmaktadır. INTERPOL kırmızı Blteni ile aranan Edip
Telliağaoğlu ayrıca Trk vatandaşlığından ıkarılmıştır. Fuat Aydıner ise Şubat 1989da İstanbulda tutuklanmıştır.

10 Mart 1988 tarihinde Los Angelesta antik sikke mzayedecisi Numismatic Fine Arts adlı şirketin ıkardığı katalogta Elmalı Sikkelerinden 10 adeti yayınlanmıştır. Katalogta sikkeler Gney Anadoluda 1984 yılında bulunmuş cmlesiyle tanıtılmıştır.
Trk Hkmeti anılan aık artırmaya mdahale ederek, sikkelerin satışını durdurmuştur.

Fima sahibine sz konusu 10 sikkenin lkemizden kaırıldığının avukatlarımız aracılığı ile bildirilmesi zerine sikkeler herhangi bir bedel denmeksizin ve dava yoluna gidilmeksizin lkemize iade edilmiştir. 26 Mayıs 1988 tarihinde ise bu kez Zrihte 3 adet Elmalı Sikkesi Bank Leu adlı mzayede firmasınca satışa ıkarılır. Los Angelesta gerekleştirilen girişimler Zrihte tekrarlanır ve sikkelerin iadesi sağlamıştır.

Mayıs 1991 tarihinde yine Zrihteki bir başka mzayede firması olan Tkalec, 3 sikkeyi aık arttırmaya ıkarınca aynı girişimlerle bunlar da geri alınır.

Bayındır Kynde kaak kazı ile bulunan sikkelerin yaklaşık 1800 adedinin Amerikalı İşadamı, Kolleksiyoncu William Kochun da dahil olduğu OKS Partners Şirketince satın alındığı saptanmıştır.
Adı geen koleksiyoncudan sikkelerin iadesi talep edilmiş ancak olumlu bir sonu alınamaması zerine 1989 yılında ABD Massachusetts Eyalet Mahkemesinde dava aılmıştır.
Sz konusu davayı ABDde Lidya Eseleri davasını da takip eden Herrick Feinstein Avukatlık Firmasının takip etmesi konusunda New York Başkonsolosluğunun yetkili kılınmıştır. Elmalı Sikkelerini iade etmemek iin drt ayrı avukatlık firması ile savaş veren
OKS PARTNERSa karşı srdrlen her trl hukuki mcadele başarıyla verilmiştir.

Yasa dışı yollarla yurt dışına kaırılan toplam 1.900 adet sikkenin 1.661 adedinin davalının elinde bulunduğu, diğer blmnn ise davalı veya diğer şahıslar tarafından başka kişilere satılmış veya hediye edilmiş olduğu anlaşılmıştır. Elmalı Sikkeleri ile ilgili tm bilgi ve gelişmelr 16 Şubat 1998 tarihinde yapılan Bakanlar Kurulu toplantısında grlmş ve Elmalı Sikkelerinin uzlaşma suretiyle geri alınması iin gerekli alışmaların yapılması konusunda Kltr Bakanlığına yetki verilmiştir.

1998 yılı iince yapılan yoğun grşme ve alışmalar sonucu Elmalı Sikkelerini elinde bulunduran taraflara anlaşma noktasına gelinmiş, ve anlaşma 01 Şubat 1999 tarihi itibari ile tm taraflarca imzalanmıştır. Uzlaşma yoluyla sikkelerin geri alınması iin davayı adımıza yrten avukatlık firması tarafından hazırlanan ve taraflarca imzalanan szleşmede lkemizin ıkarları azami dzeyde
korunmuştur.

Yapılan anlaşma sonucunda sz konusu sikkeleri iyi koşullarda lkemize iade eden Amerikalı işadamı William I. Kocha, bu olumlu davranışı nedeniyle 04 Mart 1998 gn ABD/Washington Bykeliliğimizde dzenlenen bir trenle bir rozet verilmiştir.
Elmalı Sikkeleri 28 Nisan 1999 tarihinde Kltr Bakanı sayın İstemihan TALAY tarafından lkemize getirilmek zere teslim alınmış ve 29 Nisan 1999 tarihinde Ankaraya getirilmiştir.
Sz konusu Sikkelerin kamuoyuna tanıtılması amacıyla Anadolu Medeniyetleri Mzesinde dzenlenen trende eser sağladığı katkılardan dolayı Gazeteci-Yazar zgen ACARa, eserlerimizin getirilişi sırasında sigortalanma işlemini gerekleştiren Başak Sigortaya Kltr Bakanı İstemihan TALAY tarafından bir teşekkr plaketi verilmiştir. 1984 yılında lkemizden yasa dışı yollarla yurt dışına ıkarılmış olan bu değerli eserlerin yurda getirilmesi iin ok yoğun bir hukuk savaşı verilmiş, sergilenen kararlı tutum ile konunun peşinin bırakılmayacağı ve lkemize ait her trl kltr mirasına mutlak suretle sahip ıkılacağı tm dnyaya gsterilmiştir.

Yzyılın definesi olarak tanımlanan bu sikkelerin, 21. yzyıla girerken Trkiyeye kazandırılmasından insanlık adına onur duymaktayız.

KARUN HAZİNELERİ

Parası, malı, mlk ok fazla olana Karun kadar zengin derler. Kimdir Karun? Ve zenginliği nereden gelmektedir?
Karun, Lidyanın son kralı. Anadolunun Batısında bir blge. Gneyi Karia, Kuzeyi Mysia, Doğusu Frigya, Batısı Ionia ve Aiolia blgeleriyle evrili olan alan, Antik ağın Lidyasıdır.
Lidya İmparatorluğu, parayı icat ederek, insanlık tarihinin nemli buluşlarından birini gerekleştirdi. Bu buluş, İlkağ dnyasının ekonomik gelişmesini hızlandırdı. Lidya, İlkağın en zengin lkesiydi. Zenginliğin en nemli nedeni altındı. Tmolos dağlarından ıkan ve Hermes Nehrine karışıp, başkent Sardesten geen Paktalos Deresinin yataklarındaki altın.

Karun, Lidyanın son kralı (Milattan nce 560-540 yılları arasında krallık yaptı).
Gre Ky, Uşaka 25 kilometre uzaklıkta. İzmir karayolu zerinde. İlk soygun 1965te Gre yakınlarında oldu. 5 kyl, tnel kazıp, mezara girdi. Sadece bir tutam saı kalmış olan prensesin tm mcevherlerini aldılar. Ve 65 bin liraya sattılar.
Bir yıl sonra aynı blgede bir soygun daha oldu. Soyguncular 150 para altın takı, gmş kap ve tts kabını alıp, gittiler.
160 bin liraya sattılar. Gredeki nc soygun ise 1968de Aktepe'de oldu . Mezar odasında bu kez altın yoktu.
Soyguncular duvar resimlerini ve diğer tarihi kalıntıları aldılar. 40 bin liraya sattılar.
Soyguncular yakalandı. alınan eserlerden ise haber yoktu.
Bu eserlerden 55 tanesi, 1985te, ABDde, Metropolitan Mzesinde sergilendi.
Diğer eserler ise aynı mzenin depolarında saklanıyordu.
İşte bu eserlerin adı Karun Hazineleri.
Dnyada eşi, benzeri bulunmayan bir hazine.
Trkiye 1987de, zaman aşımının dolmasına sadece 13 gn kala Metropolitan Mzesi aleyhine dava atı.
Dava 6 yıl srd.
Mze, davayı kaybedeceğini anlayınca 1993te Karun Hazinelerini Trkiyeye iade etti. Ve hazine Uşaka geri getirildi.

İADE İŞLEMLERİ SREN TARİHİ ESERLERİMİZ

ABD'de Herakles Heykeli ve Kumluca Eserleri Danimarka'da Bronz Sfenks Figrleri,Sandukalar,Cizre Ulu Camii Kapı Tokmağı
İngiltere'de Hacı Bayram Veli Şamdanı Avusturya'da l Hekate Heykeli Fransa'da Lidya Eserleri, İtalya'da Yazıtlar.

Balıkpazarı Aık Hava Mzesinden alınan Eser
Ağlasun Belediye Deposundan alınan Eser
Milas Mzesi Mdrlğ Bizans Devrine ait alınan Stun Başlığı
Milas Mzesi Mdrlğ Roma Devrine ait alınan Korint Stun Başlığı
Milas Mzesi Mdrlğ Beylik Dnemine ait alınan Mezar Taşı
İzmir Agora renyerinden alınan Heykel Başı
İzmir Agora renyerinden alınan Kl Tablası
Divan Edebiyatı Mzesi Mdrlğnden alınan Kuran-ı Kerim
Sakıp Sabancı Mzesi Mdrlğ Bahesinden Ssl Tepelik Kısmı ve Ayakları alınan eşme
Samsun İli Alaam İlesi alınan eşmeye Ait Mimari Ssleme
İzmir İli, Bergama Mzesi Mdrlğne Kayıtlı Koleksiyoner, A. Ziya ğtcanın Kolleksiyonundan alınan Eserler
Adana Arkeoloji Mzesi Mdrlğne Kayıtlı Koleksiyoner Doğan Talunun Koleksiyonundan alınan Eserler
Bolu Mzesi Mdrlğne Bağlı Koleksiyoner Mustafa Tuncaya ait alınan Eser
İstanbul Trk ve İslam Eserleri Mzesi Mdrlğ denetimindeki koleksiyonerlik yapan
mtveffa Varlık Sadıkoğlunun Kolleksiyonundan kaybolan 11 adet kltr varlığı
Orhangazi Trbesi Sanduka rts
Isparta Mze Mdrlğ bahesinden alınan mermer lahit parcası
Muktedir BALLI kolleksiyonundan 2 adet kltr varlığı kaybolmuştur.
Antalya Ili, Side Mzesi Mdrlgnden alinan Roma Dnemine Ait Kire Tasindan Kilit Taşı
Mithars Portresi
Amphora Mzesinden 4 Adet Kltr Varligi alınmıştır
Antalya Akseki Yeğen Mehmed Paşa İle Halk Ktphanesinden alınan El Yazması Eserler
Enver Kılı Koleksiyonuna ait 2 Adet Eser in eksik olduğu tespit edilmiştir.
Leodikya Antik Kenti iinde bulunan kazı deposundan 9 adet Ettlk eser alınmıştır
Osmaniye İli, Kadirli İle Kaymakamlığı nnden bir adet eser alınmıştır
Hacıselim Ağa Ktphanesi'nden alınan yazma eserler
Sleymaniye Yazma Eser Ktphanesi Kılı Ali Paşa ve Nafiz Paşa Blmlerindeki Kayıp 4 adet Kuran-I Kerim
Yusufağa Yazma Eser Ktphanesinden alınan Arap Harfli Eski Basma Eserler
Yusufağa Yazma Eser Ktphanesinden alınan Yazma Eserler
Yusufağa Yazma Eser Ktphanesinden alınan Arap Harfli Eski Basma Eserler
Ankara, Anadolu Medeniyetleri Mzesi denetiminde koleksiyoncu iken izinbelgesi iptal edilen Oktay Kuralın koleksiyonundan 1 adet aplik kaybolmuştur.
Amasya İli, Gmşhacıky İle Halk Ktphanesi Mdrlğ Bahesinde Bulunan Mermer Mezar Taşı
Aydın İline bağlı, Nysa renyeri Tiyatrosundan alınan mermer friz paraları
Aydın İli, Milet Mze Mdrlğnden 1 adet Ostotek ve 1 adet Balbal Tipinde Mezar Taşı ve Kltr Varlığı Taklidi Malzemeler alınmıştır.
Sivas Mzesi Mdrlğnden 2 adet kltr varlığı alınmıştır. İ. Ayfer akanın Sikke Koleksiyonuna ait alınan Eserler

GERİ ALINAN ESERLER
ABDde bulunan bin 676 adet Elmalı sikkesi, 363 adet Lidya eseri, Girlandlı Lahit, Marsyas Heykeli, Aphrodisias Friz Bloku, Erdek aık hava tiyatrosundan alınan torso (insan gvdesi heykeli), Zeugma mozaiğine ait paralar ve Divriği Ulu Cami ahşap panosunun 1988 ile 2000 yılları arasında verilen hukuk mcadelesi sonrası iadesi sağlandı.

Trkiyeye iadesi sağlanan diğer bazı tarihi eserler ve geldiği lkeler şyle:
Almanya:
Boğazky tabletleri ve sfenksleri, Antiochos baş fragmenti, Henkel koleksiyonunda bulunan eserler, pişmiş toprak heykelciği, mermer kabartma levha, Bremen ve Tutlingende ele geirilen eserler.
İngiltere:
Osmanlık Tombağı, İzmir Birgi Aydınoğlu Mehmet Bey Camisinden alınan minber kapısı, Manş Denizi batığındaki eserler,
Heathrow Havaalanında ele geirilen eserler, bronz Dionysos Heykeli.
ABD:
93 paradan oluşan Osmanlı giysi koleksiyonu, gemici feneri, Aphrodisias renyerinden alınan Meleager başı, kurşun mhr, Atatrkn gmş sigara tabakası, Nuruosmaniye Ktphanesinden alınan Kuran-ı Kerim, Oklahoma eserleri.
İtalya:
Bronz vazo.
İsvire:
Elmalı sikkeleri, İzmir Mze Mdrlğ bahesinden alınan kadın heykeli, Zrichte ele geirilen eserler.
Avusturya:
Mermer kadın başı.
Danimarka:
Konya Beyşehir Eşrefoğlu Camisinin giriş kapısı panoları.
Anadoluya ait eserlerin iadesini sağlamak iin 17 milyon dolar harcama yapıldı.

DEFİNE HABERLERİ
Trkiye'deki Basından Haberler
İstanbul niversitesi Arkeoloji blm ğretim yesi Yrd Do Dr Şevki DNMEZ, Trkiye'deki yasadışı tarihi eser piyasasının yıllık 30 ila 50 milyon dolar arasında olduğunu sylyor. Son 10 yılda 60 mze ve ren yeri soygunu kayıtlara geiyor. Ayrıca Kltr
Bakanlığının eşitli yerlere yolladığı raporda tarihi değeri yksek 3 bin eserin alındığı haberi veriliyor. Yasadışı kazı yapanlar, zellikle altın peşinde olduğundan değersiz grdğ her şeye zarar veriyor. Mezar taşlarını kırıp iinde altın arayanlar bile var. Eskişehir'de kaya anıtlar dinamitle patlatılıyor. Bu olaylar bu kadarla da sınırlı kalmıyor. Yurt dışına bir ok eserler kaırılıyor.
New York Metropolitan Mzesi, İtalyadan yağmalanan tarihi eserleri iade kararı aldı. Bu karar Trkiyeyi de yakından ilgilendiriyor. nk Anadoludan kaırılan bir ok tarihi eser, aralarında Metropolitan Mzesinin de bulunduğu, yurtdışındaki bir ok mzede sergileniyor.
Trkiye Bergama Zeus Sunağından, Cizre Ulucami kapı tokmağına kadar bir ok tarihi eseri geri istiyor. Trkiyede arkeolojik alışmalar her yıl başka bir zenginliği gn yzne ıkarıyor. Ama bu zenginlik her zaman Trkiyede sergilenemiyor.
Tarihi eserlere 19. yzyıldan beri hırsızlar dadanmış durumda. Trkiyeden alıyorlar başka bir lkede sergileniyor. işte bir rnek, Ayasofya camii haziresindeki Sultan 2. Selim trbesinin 10 yıl nce alınan inileri, bugn Fransız Louvre Mzesinde.
Trkiye gibi tarihin beşiği olan İtalya ve Yunanistan da benzer durumla karşı karşıya.

Yzyılın en byk tarihi eser kaakılığı, İstanbul Paket Posta Merkezi Mdrlğnden 1991'de Avrupa'nın eşitli kentlerine postayla yapılmış.. Geri dnen iki koliden ıkanlar, İstanbul Arkeoloji Mzesi'nde sergilenmeye başlanacak..
İstanbul Mnih hattında, Cumhuriyet dneminin en byk tarih eser kaakılığının PTT zerinden gnderilen kolilerle gerekleştirildiği ortaya ıktı. İstanbul Paket Posta Merkezi Mdrlğ'nden 1991'de Avrupa'nın eşitli kentlerine postalanan 91 kolide 150 binin zerinde tarih eser olduğu belirtiliyor.

DEVLET NE YAPIYOR ?

Davalar aıyor.
Vatandaşları bilgilendiriyor.
Hakkını arıyor.
Gvenliği arttırıyor.
Caydırıcı cezalar bulmaya alışıyor.

SONU

Tarihi eserlerimizin kıymetini bilip, korumalıyız.
Daha bilinli vatandaşlar olmalıyız.
Mze ve ren yerlerinde daha dikkatli davranmalıyız.
Bu duruma dur denmesi iin daha ka tane eser alınmalıdır.
Sizce de yle değilmi?